Ogród skalny – potocznie zwany skalniakiem – już w samej swojej nazwie zawiera wskazówkę do tego, jaki powinien być jego wygląd. Ten rodzaj ogrodu jest zbudowany własnie z różnej wielkości skał oraz kamieni, a także ziemi. Swoją budową ma za zadanie naśladować skali krajobraz górski w miniaturowej wersji. W celach ozdobnych skalniak jest obsadzany różnymi gatunkami roślin dekoracyjnych (m.in. kwiatów, trawek). Dobierane są one zgodnie z gustem i wyobraźnią tworzącej go osoby. Ogród skalny może stanowić uzupełnienie kompozycji całościowej ogrodu lub być zupełnie odrębną dekoracją.
Podobne do skalniaków, bardziej bogate w egzotyczną roślinność, są takie rodzaje ogrodów jak alpinaria (zawierają kolekcję roślin górskich lub arktycznych) oraz tzw. ogrody zen, czyli karensansui (ogród suchego krajobrazu), inaczej sekitei (ogród kamienny). Jest to ogrodoa kompozycja ze żwiru, piasku i kamieni. Wzorowana jest na zasadach zen. Mniejszą formą tego typu ogrodu są bonseki.
Warto przed założeniem skalniaka zastanowić się jaka ma być jego rola – głównej czy dopełniającej dekoracji. Bardzo ważny jest dobór roślin, które będą zdobić ogród skalny. Powinno się brać pod uwagę warunki atmosferyczne oraz rodzaj gleby, w jakiej będą wsadzone. Ogródek skalny jest bardzo dobrą propozycją dla tych, którzy nie chcą dużo robić przy roślinach. Oczywiście należy dbać o podlewanie i usuwanie ewentualnych chwastów, jednak obecność kamieni skutecznie blokuje ich rozprzestrzenianie.
Skalniak jest także doskonałym rodzajem ogrodu rozwojowego. Można do niego dobudowywać kolejne elementy, tworząc nawet wymyślne kompozycje (np. postaci zwierząt). Także jest możliwość budowania go przez dłuższy czas, aż do uzyskania pożądanej kompozycji.
